Ζωή σαν τραγούδι…
Η κοινωνιολόγος πρόεδρος του Μουσικού Ομίλου Πάφου μιλά για την ζωή, τον πολιτισμό, τα παιδικά της χρόνια και την μεγάλη της αγάπη… την μουσική…
“Με λεν Μαριάνθη κι είμ’ από τρελή γενιά μισώ του κόσμου τη βία κι απονιά χιλιάδες μάτια με κοιτούν από μακριά και μου μετράνε της ζωής μου τα κεριά”…
Η αγάπη για το τραγούδι για τη Θεοφανώ Χαραλαμπίδου αρχίζει από τα παιδικά της χρόνια, έμαθε να παίζει κιθάρα, να τραγουδά και να γράφει τραγούδια παρόλο που όπως δηλώνει δεν σπούδασε Μουσική. Στην συνέντευξη της στο Cosmosnews θυμάται τα παιδικά της χρόνια, την Κάτω Πάφο τη δεκαετία του ‘80 και τα καλοκαίρια με την οικογένειά της στην Κεφαλλονιά. Δηλώνει ευλογημένη αφού είχε την τύχη να ακούσει και να δει από κοντά σε συναυλίες «τα ιερά τέρατα της μουσικής» Χατζιδάκη, Θεοδωράκη, Ξαρχάκο.
Η μουσική πως μπήκε στη Ζωή σας;
Από πολύ μικρή μου άρεσε η μουσική και θυμάμαι περίπου στα τέσσερά μου χρόνια να βρίσκομαι στο σπίτι της γιαγιάς μου στην Κάτω Πάφο, να γρατσουνώ το μαντολίνο της θείας Μαίρης και να τραγουδώ Θεοδωράκη «τη ρωμιοσύνη μην την κλαις».. .
Ό,τι δηλαδή άκουγα στο σπίτι εκείνες τις μαύρες εποχές για τον τόπο μας. Ακολούθως στο Δημοτικό με δάσκαλο τον Στέλιο Καραγιώργη, μπήκα στη χορωδία και ορχήστρα του σχολείου. Συνεχίζοντας στον Γυμνάσιο, είχα την τύχη να έχω καθηγητή μουσικής τον Σωτήρη Καραγιώργη. Στα δώδεκα μου χρόνια αρχίζω μαθήματα κιθάρας στον Σωτήρη όπου μπαίνω στο μαγικό κόσμο του τραγουδιού και εννοείται πως συμμετέχω στη χορωδία και στην ορχήστρα του σχολείου με μαέστρο τον Σωτήρη Καραγιώργη καθώς και στη φιλαρμονική του Α΄ Λυκείου Πάφου με μαέστρο τον Δημήτρη Ευάγγελου. Ήμουν μέσα σε όλα τα καλλιτεχνικά. Χορωδία, φιλαρμονική, θέατρο.
Στη συνέχεια όταν πήγα στην Αθήνα για να σπουδάσω κοινωνιολογία στο Αμερικάνικο Κολλέγιο, επέλεξα αρκετά μαθήματα μουσικής στα πλαίσια της υποχρεωτικής επιλογής ανθρωπιστικών μαθημάτων. Από το 1986, με την ίδρυση δηλαδή της χορωδίας του Μουσικού Ομίλου Πάφου, υπήρξα το νεαρότερο σε ηλικία μέλος της. Ακόμα και κατά τη διάρκεια των σπουδών μου, στις διακοπές των Χριστουγέννων και του Πάσχα, συμμετείχα στη χορωδία. Με την επιστροφή μου πίσω στην Πάφο, γίνομαι πλέον μόνιμο μέλος του Μουσικού Ομίλου Πάφου και για πάρα πολλά χρόνια, διετέλεσα γραμματέας του Ομίλου, ενώ ο χώρος του Α’ Λύκειυ Πάφου ήταν για πολλά χρόνια το δεύτερο μου σπίτι αφού στη αίθουσα τελετών του, γίνονταν οι πρόβες της χορωδίας μας. Σε προσωπικό επίπεδο συμμετείχα σε εκδηλώσεις στην Αθήνα στα φοιτητικά μου χρόνια, σε συναυλίες με τον Σωτήρη Καραγιώργη, σε πολλές εκδηλώσεις του Δήμου Πάφου και άλλων οργανώσεων και φορέων της πόλης μας, πάντα αφιλοκερδώς πρέπει να τονίσω, καθώς και σε συναυλίες τόσο στην Κύπρο όσο και στην Ελλάδα με το μουσικοσυνθέτη Ανδρέα Αρτέμη, με τον οποίο συνεργάστηκα για κάποιο διάστημα και συμμετείχα σε δισκογραφικές δουλειές του.
Τραγουδάτε μόνο ή γράφετε και τραγούδια;
Τραγουδώ αλλά και γράφω κυρίως σε ποίηση δική μου, της μητέρας μου καθώς και οποιουδήποτε η ποίηση μου μιλά στην ψυχή. Δεν είμαι μουσικός, δεν έχω σπουδάσει μουσική είμαι ερασιτέχνης μουσικός. Ανάλογα με το τι μου κεντρίζει τη φαντασία, γράφω τραγούδια. Το 2010, κυκλοφόρησε ένα δικό μου c.d single, με τίτλο ΔΕΝ ΤΟ ΑΝΤΕΧΟΥΜΕ, σε δικούς μου στίχους και μουσική.
Την περίοδο του Κορωνοϊού έγραψα πάρα πολλά τραγούδια. Φαίνεται πως ο εγκλεισμός βοήθησε πολύ την έμπνευση μου. Θυμάμαι ότι από τα μαθητικά μου χρόνια και λόγω των ερεθισμάτων που υπήρχαν στο σπίτι, (η μητέρα μου είναι φιλόλογος), οι πρώτες συνθέσεις μου ήταν σε ποίηση Μαρίας Πολυδούρη.
Υπήρξαν κάποιοι άνθρωποι που ήταν καθοριστικοί στην πορεία σας στη μουσική;
Ο δάσκαλός μου Στέλιος Καργιώργης στο Δημοτικό, αλλά πρωτίστως ο Σωτήρης Καραγιώργης, καθηγητής μου στο Γυμνάσιο, δάσκαλος μου στην κιθάρα, μαέστρος στη χορωδία, συνεργάτης στο Μουσικό Όμιλο Πάφου, φίλος και μέντορας μου. Ένας άνθρωπος πολύ πρωτοποριακός για την εποχή του, αφού ανέβασε πολλά σπουδαία έργα τόσο στα σχολεία, όσο και στον Μουσικό Όμιλο που στιγμάτισε τα μουσικά πράγματα της πόλης μας. Σημαντική μορφή για μένα υπήρξε και ο παππούς μου, ο πατέρας της μητέρας μου που ήταν Ιερέας, ο οποίος είχε καταπληκτική φωνή και τα καλοκαίρια όταν μαζευόμαστε στην Κεφαλλονιά τραγουδούσαμε καντάδες και θρησκευτικούς ύμνους με την χαρακτηριστική επτανησιακή πολυφωνική αρμονία. Γενικά στην οικογένεια μας υπήρχε ταλέντο, αφού μια θεία από την πλευρά της μητέρας μου και οι θείες και ο θείος από την πλευρά του πατέρα μου είχαν καλές φωνές και τραγουδούσαν.
Μετάνιωσες που δεν σπούδασες Μουσική;
Σπούδασα κοινωνιολογία την οποία αγαπώ και με βοήθησε σε πολλές φάσεις της ζωής μου, μετάνιωσα όμως που δεν ασχολήθηκα πιο σοβαρά με την Μουσική και ίσως που δεν σπούδασα μουσική. Ήταν άλλες οι τάσεις σπουδών τότε, έπρεπε κιόλας να ασχοληθούμαι με τις οικογενειακές επιχειρήσεις και έτσι η ενασχόλησή μου με τη μουσική παρέμεινε σε ερασιτεχνικό επίπεδο. Εραστής της τέχνης λοιπόν…
Οι γονείς σας πως αντιμετώπισαν την αγάπη σου για τη Μουσική;
Οι γονείς μου ήταν πάντοτε πολύ υποστηρικτικοί και η μητέρα αλλά και ο πατέρας μου. Μεγαλώσαμε σε ένα σπίτι πολύ χαρούμενο και είχαμε με τον αδελφό μου όμορφα και ξέγνοιαστα παιδικά χρόνια. Ήταν και οι δυο γονείς μου εκπαιδευτικοί όμως ο πατέρας, ανήσυχο πνεύμα, το 1976 αποφασίζει να φύγει από την εκπαίδευση και να ασχοληθεί με τον τουρισμό σε εποχές που η Πάφος δεν ήταν καθόλου ανεπτυγμένη τουριστικά. Χτίζει τότε το οικογενειακό ξενοδοχείο «Αλόη» και περίπου την ίδια περίοδο το «Θεοφανώ». Η παιδική μας ζωή ήταν γεμάτη με πολλά και όμορφα ερεθίσματα στην μικρή τότε Πάφο με τον εξαιρετικά ποιοτικό τουρισμό. Μεγαλώσαμε ο αδερφός μου κι εγώ σε ένα ανοιχτόμυαλο και κοσμοπολίτικο περιβάλλον. Ο πατέρας μου ήταν πάντα περήφανος για τη μουσική μου κλίση και ήταν πολλές οι φορές που με δική του προτροπή έπαιξα κιθάρα και τραγούδησα στο «Θεοφανώ».
Να αναφέρω για την ιστορία, πως ήταν στον μπαρ του « Θεοφανώ», που τότε έπαιζε μουσική ο Σωτήρης Καραγιώργης, που αυθόρμητα αποφασίστηκε η δημιουργία της χορωδίας του Μουσικού Ομίλου Πάφου.
Πώς ήταν η Πάφος τότε;
Ήταν μια όμορφη περίοδος για την Πάφο, αφού άρχισε σιγά σιγά η ανάπτυξη. Δεν υπήρχαν πολλά πράγματα τότε για τους νέους, όμως ήταν μια πολύ όμορφη περίοδος.
Καφετέριες, η μπουάτ στο λιμάνι, μικρά στέκια για τους νέους. Θυμάμαι με πόσο ενθουσιασμό, νέοι μαθητές και αργότερα φοιτητές, παρακολουθούσαμε ανελλιπώς θεατρικές παραστάσεις στο αρχαίο ωδείο αλλά και μουσικές συναυλίες.
Ποιο είδος μουσικής σας αρέσει;
Μου αρέσει το έντεχνο είδος αν και στη μουσική ταμπέλες δεν υπάρχουν. Αγαπημένη τραγουδίστρια η Χάρις Αλεξίου. Η γενιά μου είχε την τύχη να ακούσει και να δει από κοντά «τα ιερά τέρατα της μουσικής» Χατζιδάκη, Θεοδωράκη, Ξαρχάκο. Να πάει σε συναυλίες και σκηνές σε εποχές που μεσουρανούσαν ο Κραουνάκης, η Αλεξίου, ο Νταλάρας, η Γαλάνη, η Αρβανιτάκη, η Πρωτοψάλτη. Ερμηνευτές και μουσικοί που άφησαν ανεξίτηλα τη σφραγίδα τους στο Ελληνικό τραγούδι.
Υπάρχει κάποιο τραγούδι που σας αγγίζει;
Δεν μπορώ να πω ότι υπάρχει ένα συγκεκριμένο, είναι πολλά τα τραγούδια που με αγγίζουν.
Θυμάμαι, έφηβη ακόμα, τραγουδούσα «Την Μαριάνθη των ανέμων» του Χατζηδάκη ένα δύσκολο τραγούδι που με συνέπαιρνε. Επίσης τραγουδούσα πολύ Θεοδωράκη αφού μεγάλωσα σε μια πολιτικοποιημένη οικογένεια. Η γιαγιά μου ήταν πρώτη ξαδέρφη του Μακαρίου, ενώ και η οικογένεια της μητέρας μου στην Ελλάδα ήταν προοδευτικών αρχών και όπως αντιλαμβάνεστε το τότε επαναστατικό, πατριωτικό τραγούδι, ακουγόταν στο σπίτι μας από τα παιδικά μου χρόνια.
Ποιες είναι οι μνήμες από τα παιδικά σας χρόνια στην Πάφο αλλά και την Κεφαλονιά;
Ήταν μαγευτικά ειδικά τα καλοκαίρια, αφού το σπίτι της γιαγιάς ήταν στην Κάτω Πάφο, πίσω από το σημερινό Αλόη που εκείνο τον καιρό η Κάτω Πάφος δεν επεκτεινόταν πέραν της περιοχής του σημερινού Ξενοδοχείου Αλεξάντερ. Από εκεί και πέρα δεν υπήρχε ούτε ρεύμα και θυμάμαι ακόμα «το λουξ». Ρεύμα στο σπίτι της γιαγιάς ήρθε με τη λειτουργία του οικογενειακού μας Ξενοδοχείου ΑΛΟΗ.
Τα καλοκαίρια θυμάμαι τις επισκέψεις μας στη γιαγιά, το καρπούζι που τρώγαμε κάτω από την κληματαριά και το μπάνιο στην παραλία δίπλα από τον ΣΟΔΑΠ που τότε ήταν για μας ή μικρή «ιδιωτική» μας παραλία. Το πρώτο Καλοκαίρι που επισκεφθήκαμε την Κεφαλλονιά ήταν το 1974 όπου μας βρήκαν και τα γεγονότα του πραξικοπήματος και της τουρκικής εισβολής. Θυμάμαι έντονα τον πατέρα μου να είναι ξαπλωμένος και να ακούει την Ντόιτσιε Βέλλε και ξαφνικά να πετάγεται μόλις άκουσε ότι ο Μακάριος είναι ζωντανός. Μείναμε στην Ελλάδα ένα χρόνο και επιστρέψαμε στην Πάφο το 1975.
Έχετε φιλίες από τότε;
Οι καλύτερες μου φίλες είναι από την παιδική μου ηλικία, τα παιδιά που μεγαλώσαμε στην οδό Ρήγα Φεραίου και είμασταν μαζί από το νηπιαγωγείο μέχρι τις σπουδές μας στην Αθήνα. Μπορεί κατά διαστήματα να χανόμαστε, αλλά παραμένουμε πολύ καλοί φίλοι. Οι φίλοι είναι πολύτιμοι για μένα.
Αναλάβατε πρόσφατα την προεδρία του Μουσικού Ομίλου ποιες οι προτεραιότητες σας;
Μετά τα δυο δύσκολα χρόνια του Κορωνοϊού που η χορωδία είχε κλείσει, το πλήγμα ήταν μεγάλο και έπρεπε να ξεκινήσουμε και πάλι από το μηδέν και σε εποχές δύσκολες που ο Πολιτισμός δεν εκτιμάται όσο θα έπρεπε. Στόχος μας να συνεχίσουμε να προσφέρουμε στον πολιτισμό και στην πολυφωνική μουσική, να κάνουμε συνεργασίες με άλλους πολιτιστικούς φορείς, να δώσουμε έμφαση στις χορωδιακές ανταλλαγές με χορωδίες του εξωτερικού και γενικά με την παρουσία μας να συμβάλλουμε στην αναβάθμιση των πολιτιστικών δρώμενων του τόπου. Θέλω να τονίσω πως η συμμετοχή σε χορωδίες εκτός από την πολιτιστική της σημασία δίνει και διέξοδο στις πνευματικές ανησυχίες των ανθρώπων. Η χορωδία λοιπόν επιτελεί και κοινωνικό έργο και προσφέρει μοναδικές εμπειρίες σε όσους αγαπούν την πολυφωνική μουσική και τη μαγεία της.
Ποια είναι τα μελλοντικά σας σχέδια;
Να έχω την υγεία μου, να ασχολούμαι με την μουσική, τα πολιτιστικά και με ο,τι με κάνει χαρούμενη κι ευτυχισμένη.
Πώς βλέπετε τα μουσικά πράγματα στην Πάφο;
Θεωρώ ότι τα τελευταία χρόνια στην Πάφο και γενικά στην Κύπρο υπάρχουν πολλοί καλοί μουσικοί αφού αρκετοί νέοι σπουδάζουν πλέον μουσική. Μετά το “Πάφος 17” τα πολιτιστικά δρώμενα στην Πάφο είναι σε ύφεση. Δεν συνεχίστηκε, δυστυχώς, η δυναμική που υπήρξε τότε. Λείπει ένας ενιαίος φορέας πολιτισμού, λείπουν κατάλληλοι χώροι εκδηλώσεων που να μπορούν να φιλοξενούν με αξιώσεις παραστάσεις και συναυλίες.
Δυστυχώς το Μαρκίδειο Θέατρο, ακόμη και με τη νέα μορφή του δεν μπορεί να καλύψει τις ανάγκες της Πάφου.
Θα ήταν ευχής έργο λοιπόν αν μπορούσε να κατασκευαστεί ένα υπαίθριο θέατρο στην Πάφο, μεγάλο και εύκολα προσβάσιμο, που να μπορεί να καλύψει τις ανάγκες της πόλης μας, τουλάχιστον για τους καλοκαιρινούς μήνες κατά την διάρκεια των οποίων οι Πολιτιστικές εκδηλώσεις είναι πάντα περισσότερες.
Θέλω να πιστεύω πως οι αρμόδιοι έχουν κατά νου το πρόβλημα και θα πράξουν αναλόγως.
Η Πάφος αξίζει το καλύτερο.
Άννα Κυριάκου