Μπορεί σήμερα να απολαμβάνουμε τρεχούμενο νερό σε κάθε σπίτι αλλά τα πράγματα ακόμα και στις πόλεις δεν ήταν πάντα έτσι.
Κάποτε λοιπόν η Πάφος όπως και όλες οι πόλεις και χωριά της Κύπρου αντλούσαν νερό για τις ανάγκες τους από πηγές ή βρύσες όπως τις ονόμαζαν, οι οποίες αποτελούσαν σημείο αναφοράς.
Στην Πάφο παλαιότερα, όπως ανέφερε σε πρόσφατες δηλώσεις του ο δήμαρχος Φαίδωνας Φαίδωνος, «υπήρχαν εφτά υπόγειες τρεχούμενες πηγές, οι οποίες υφίστανται μέχρι σήμερα και τις οποίες χαρακτήρισε ως ευλογία. Δήλωσε μάλιστα ότι ο δήμος μελετά το ενδεχόμενο να τις αξιοποιήσει, για να ποτίζονται όλα αυτά τα δέντρα και οι θάμνοι που φυτεύτηκαν τα τελευταία χρόνια στην πόλη μας.
Σύμφωνα με τον δήμαρχο Πάφου, έχουν φυτευτεί πέραν των πέντε χιλιάδων δέντρων και πέραν των δέκα χιλιάδων θάμνων στην πόλη, ενώ κάποιοι χώροι, έχουν φυτευτεί με γρασίδι. Συγκεκριμένα τα τελευταία χρόνια γίνεται μια συστηματική δουλειά για να οργανωθεί, να εμπλουτιστεί και να επεκταθεί το πράσινο στην πόλη μας. Πάντοτε με προσοχή, για να διατηρούμε το ισοζύγιο της χρήσης του πολύτιμου μετά τα άνυδρα χρόνια νερού.
Οι εφτά πηγές
Οι γνωστές πηγές της Πάφου σύμφωνα με την έρευνα που κάναμε είναι η πηγή της Έξω Βρύσης, η οποία και είναι ορατή και αναβλύζει νερό μέχρι σήμερα στην ομώνυμη οδό της συνοικίας κάτω από την ιερά Μητρόπολη Πάφου, η πηγή που βρίσκεται στο πρανές κάτω από την Επαρχιακή Διοίκηση Πάφου, και άλλη μια στην ίδια περιοχή, δυτικότερα και κάτω από το εστιατόριο Σόλοι Αίπεια. Πηγή που ωστόσο μόνο κατά τις περιόδους πολυομβρίας εμφανίζεται υπήρχε και στο Χαμάμ που βρίσκεται μεταξύ των δύο προηγούμενων σημείων ωστόσο μάλλον πρόκειται για την ίδια φλέβα νερού.
Πηγή σύμφωνα με τις πληροφορίες μας υπάρχει και στην περιοχή όπου έχει ανεγερθεί το κτήριο του ΤΕΠΑΚ, με το νερό να ρέει όταν έχουμε βροχοπτώσεις στο τσιμεντωμένο αργάκι που βρίσκεται απέναντι από το κτήριο. Στην πηγή αυτή πιθανότατα οφείλεται και το νερό που εμφανίζεται πιο κάτω πάνω από το εκκλησάκι του Αγίου Γεωργίου, ενώ νερό αναβλύζει και κάτω από το πρανές στην περιοχή Μετέωρα της Πάφου.
Η έβδομη πηγή πιθανότατα να είναι το νερό που υπάρχει στην κατακόμβη της Αγίας Σολομωνής στην Κάτω Πάφο, το οποίο σύμφωνα με κάποιες πληροφορίες μέσω σήραγγας εκβάλλει στην περιοχή του Φάρου.
Πιθανότατα να υπάρχουν βεβαίως και άλλες πηγές οι οποίες να εμφανίζονται κατά περιόδους όμως αυτές είναι οι ποιο γνωστές και οι οποίες σήμερα θα μπορούσαν αν αξιοποιηθούν τουλάχιστον για το πότισμα των χώρων πρασίνου της Πάφου, ενώ εκεί όπου το επιτρέπει η μορφολογία του εδάφους θα μπορούσαν και να τοπιοτεχνηθούν και να αναδειχτούν ως σημεία αναφοράς.
Την έρευνα μας επιβεβαίωσε και ο δήμαρχος Πάφου ο οποίος ανέφερε ότι η Πάφος έχει εφτά υπόγειες τρεχούμενες πηγές, που είναι ευλογία. Επεσήμανε επίσης, ότι ο δήμος Πάφου έχει προχωρήσει στη διάνοιξη οχτώ διατρήσεων, όλες με άδεια και με αυτό τον τρόπο εξοικονομεί κάποιες χιλιάδες ευρώ που θα πληρώναμε για νερό από την υδατοπρομήθεια.
Στο ΤΕΠΑΚ για παράδειγμα, βρέθηκαν 13 τόνοι νερό, με τους οποίους σχεδιάζεται θα πρασινίσου 32 οικόπεδα που βρίσκονται στην περιοχή.
Οι πηγές αυτές βέβαια, εγκαταλείφθηκαν σταδιακά τουλάχιστον για την υδατοπρομήθεια της πόλης καθώς ιδιαίτερα πριν την κατασκευή του αποχετευτικού μολύνονταν από τα λύματα, ενώ στη συνέχεια δεν χρησιμοποιούνταν ούτε για αρδευτικούς σκοπούς, αφού με την ανάπτυξη της πόλης όλες οι αρδευόμενες εκτάσεις εγκαταλήφθηκαν και μετατράπηκαν σε οικόπεδα.
Η ανάδειξη πάντως και αξιοποίηση των πηγών αυτών αποτελεί πρόκληση και για το δημοτικό συμβούλιο, καθώς πέρα από τα όποια οφέλη στο θέμα τα άρδευσης των χώρων πρασίνου, οι πηγές αυτές αποτελούν αναπόσπαστο μέρος και της κληρονομιάς και της κουλτούρας της πόλης μας και ως τέτοιες πρέπει να αντιμετωπιστούν.
Μπορεί λοιπόν ο δήμος εκτός από την αξιοποίηση του νερού για άρδευση, να τις αναδείξει με τοποτεχνήσεις και την μετατροπή τους σε σημεία αναφοράς στην πόλη μας.
Πολλά πάρκα
Ο Δήμος Πάφου δίνει μεγάλη έμφαση στα υπάρχοντα πάρκα της πόλης που τον τελευταίο καιρό, έχει αναδείξει και πρασινίσει. Η Πάφος διαθέτει το μεγαλύτερο πάρκο της Κύπρου, το Πάρκο Χρωμάτων, εμπλουτισμένο με δέντρα και θάμνους.
Πρόκειται για ένα πάρκο 34 στρεμμάτων, που μετατράπηκε σε ένα αξιόλογο πνεύμονα πρασίνου στο κέντρο της πόλης. Διαθέτει ακόμη το πάρκο Δασούδι, όπου φυτεύτηκαν άλλα εβδομήντα δέντρα και μετατρέπεται και αυτό σε ένα πάρκο στολίδι. Υπάρχουν επίσης το πάρκο στο Δασούδι και πολλά άλλα μικρότερα. Θα μπορούσε σε όλα αυτά τα πάρκα να μεταφέρεται νερό από τις πηγές και να προστεθεί και το στοιχείο του νερού, όπως σε πάρκα του εξωτερικού όπου το νερό αποτελεί σημαντικό στοιχείο κάθε χώρου πρασίνου.
Πρασινίζουν και δρόμοι
Πέραν από τα πάρκα, ο δήμος Πάφου σκοπεύει να εκμεταλλευτεί το νερό από τις πηγές και στις λεωφόρους και τους δρόμους του, για να συντηρεί τα δέντρα που φυτεύτηκαν προσφέροντας πράσινο δηλαδή οξυγόνο αλλά και σκιά στους πεζούς. Σύμφωνα με τα στοιχεία που συγκεντρώσαμε φυτεύτηκαν στη λεωφόρο Ελλάδος και στη Γρίβα Διγενή 300 νέα πεύκα ειδική ποικιλία, τα οποία εισήχθησαν από την Ιταλία, στην ηλικία των πέντε ετών για να κερδηθεί χρόνος στην ανάπτυξή τους. Αυτή τη στιγμή στη λεωφόρο Ελλάδος έχουν φυτευτεί 300 δέντρα και σε 2-3 χρόνια θα γίνει μια καταπράσινη λεωφόρος με ωραία σκίαση στα πεζοδρόμια.
Τέλος ο δήμος θα μπορούσε να εκμεταλλευτεί το νερό από τις πηγές του για τα δύο γραμμικά πάρκα που θα κατασκευαστούν στο άμεσο μέλλον.
Τα εν λόγω πάρκα θα έχουν έκταση τέσσερα χιλιόμετρα το ένα και το άλλο πέντε.
Σε αυτά τα δύο πάρκα θα φυτευτούν πάνω από τρεις με τέσσερις χιλιάδες δέντρα. Πέρα όμως από το νερό από τις πηγές του δήμου, τα γραμμικά πάρκα έχουν το προτέρημα, ότι αρκετούς μήνες τον χρόνο θα διαθέτουν και τρεχούμενο νερό, καθώς βρίσκονται σε ενεργά αργάκια.
Πηγή ζωής
Αναμφίβολα το νερό αποτελεί πηγή ζωής και σε άνυδρα χρόνια όπως αυτά που ζούμε την Πάφο το νερό από τις πηγές του δήμου θα αποτελεί πολύτιμο αγαθό το οποίο πραγματικά θα προσφέρει ανάσες δροσιάς και ζωής σε μια πόλη η οποία φιλοδοξεί να μην κοιτάξει ξανά πίσω.
Οφείλουμε επίσης να αξιοποιήσουμε το πολύτιμο αυτό αγαθό με φειδώ, εκμεταλλευόμενοι και την τεχνολογία και τους έξυπνους τρόπους εξοικονόμησής του, ώστε να μπορούμε αν το απολαμβάνουμε για όσα περισσότερα χρόνια γίνεται.