Πολιτιστικό Χωριό Λέμπας
Η ολοκλήρωση του οράματος των αείμνηστων Άκη Κλεάνθους-Στας Παράσκου και τα επόμενα βήματα…
Η κοινότητα της Λέμπας και το Υφυπουργείο Πολιτισμού παρέλαβαν και επίσημα την προηγούμενη εβδομάδα, τις υποδομές του Πολιτιστικού Χωριού.
Οι υποδομές για τις οποίες δαπανήθηκαν περίπου 4,5 εκ. ευρώ, περιλαμβάνουν μεταξύ άλλων τα κτήρια για τη Σχολή Καλών Τεχνών, τα εργαστήρια ζωγραφικής, γλυπτικής και αγγειοπλαστικής, αίθουσες εκθέσεων και χώρους διαμονής και φιλοξενίας 40 περίπου φοιτητών και καθηγητών.
Σύμφωνα με τον κοινοτάρχη της Λέμπας Θουκυδίδη Χρυσοστόμου, τον Μάρτιο το Υφυπουργείο Πολιτισμού αναμένεται να προκηρύξει διαγωνισμό εκδήλωσης ενδιαφέροντος για την αξιοποίηση των υποδομών για τον οποίο είπε υπήρξε ενδιαφέρον από πανεπιστήμια και άλλους φορείς.
Μετά από 19 χρόνια ανέφερε ο κ. Χρυσοστόμου, το όραμα του αείμνηστου Άκη Κλεάνθους και του Στας Παράσχου γίνεται πραγματικότητα.
Το Πολιτιστικό Χωριό Λέμπας αποτελεί την υλοποίηση του οράματος που διαμόρφωσαν από κοινού και ανακοίνωσαν δημόσια το 2006 ο καλλιτέχνης Στας Παράσκος, ιδρυτής του Κολλεγίου Τέχνης Κύπρου, και ο τότε Υπουργός Παιδείας Άκης Κλεάνθους. Παρά τις καθυστερήσεις που υπήρξαν μετά τον θάνατο του συμπολίτη μας, αείμνηστου τέως Υπουργού Παιδείας Άκη Κλεάνθους, το 2016, προκηρύχθηκε αρχιτεκτονικός διαγωνισμός για το εν λόγω έργο, και έγινε το πρώτο αποφασιστικό βήμα προς την πραγματοποίηση του.
Στον διαγωνισμό μάλιστα υπήρξε τεράστιο ενδιαφέρον και υποβλήθηκαν 40 συμμετοχές, με την κριτική επιτροπή να επιλέγει την πρόταση των Αρχιτεκτόνων: Σπύρου Σπύρου, Χάρη Χριστοδούλου, Αγγέλας Ζησιμοπούλου και Χάρη Σολωμού.
Βασισμένο στο Κυπριακό χωριό
Όπως είχαμε την ευκαιρία να διαπιστώσουμε επισκεπτόμενοι τις ολοκληρωμένες πλέον εγκαταστάσεις, το έργο ακολούθησε πιστά την πρόταση του διαγωνισμού, καθώς στην οργάνωση των εργαστηρίων τέχνης και των ξενώνων που θα φιλοξενούν μαθητές από τα Σχολεία της Κύπρου, αλλά και επισκέπτες καλλιτέχνες από το εξωτερικό, δόθηκε ιδιαίτερη σημασία στην έννοια του “χωριού” που περιλαμβάνεται στον τίτλο του έργου.
Σύμφωνα με τους Αρχιτέκτονες του έργου, το κυπριακό χωριό διακρίνεται από ιδιαίτερα χαρακτηριστικά στη σχέση του μέσα με το έξω, την κλίμακα, τα υλικά, την ένταξη στο τοπίο.
Το νέο κτηριακό συγκρότημα εμπνέεται από αυτά τα στοιχεία και τα ανασυνθέτει με σύγχρονο αρχιτεκτονικό λεξιλόγιο, για τη δημιουργία ενός νέου πολιτιστικού τοπίου με τοπικά χαρακτηριστικά. Πορείες, ημι-υπαίθριοι χώροι, περίκλειστες αυλές, πλατώματα και ανισόπεδες δώμες, διαμορφώνουν ένα οικείο περιβάλλον στο δομημένο τοπίο του χωριού και ταυτόχρονα παρέχουν τις προϋποθέσεις για συναντήσεις και ανταλλαγή εμπειριών μεταξύ των “κατοίκων” του χωριού.
Σχετικά με την οργάνωση των χώρων του συγκροτήματος, οι Αρχιτέκτονες αποφάσισαν να διατηρήσουν τον αρχικό διαχωρισμό των εργαστηρίων τέχνης από τους ξενώνες, στα δυο τεμάχια γης, διαμορφώνοντας όπως τις ονομάζουν, από τη μια την “Γειτονιά της Δημιουργίας”, όπου στεγάζονται τα μεγάλα εργαστήρια ζωγραφικής και κεραμικής, τα στούντιο των καλλιτεχνών και τα γραφεία της διοίκησης, κι από την άλλη την “Γειτονιά της Φιλοξενίας”, όπου στεγάζονται οι ξενώνες για τους μαθητές, τους καλλιτέχνες και οι χώροι εστίασης.
Οι εργασίες κατασκευής των χωρικών εγκαταστάσεων του έργου ξεκίνησαν αρχές του 2022 και ολοκληρώθηκαν τον περασμένο Ιανουάριο 2024. Η πολιτεία στοχεύει το Πολιτιστικό Χωριό Λέμπας αποτελέσει πρότυπο δημιουργίας και άλλων αντίστοιχων κέντρων παραγωγής πολιτισμού στην Κυπριακή ύπαιθρο.
Κύτταρο πολιτισμού
Όπως δήλωσε στον Αδέσμευτο ο πρόεδρος του κοινοτικού συμβουλίου Λέμπας, η κοινότητα δεν προσβλέπει σε οικονομικά οφέλη από τη λειτουργία του κολλεγίου, αλλά στο να καταστεί το κολλέγιο και η κοινότητά τους κύτταρο εικαστικής δημιουργίας και πολιτισμού.
Η Λέμπα με την τεράστια ιστορία που έχει πίσω της ήδη από πριν αποτελούσε καταφύγιο για πολλούς εικαστικούς καλλιτέχνες εκτός του πλέον γνωστού Στας Παράσκου, όπως οι Θράκη Τζόουνς, Τζων Σαρκρεϊ, Τζων Ουίλσον, Τάκης Ζήνωνος και άλλοι.
Πέραν αυτού υπήρχαν και πολλοί άλλοι λόγοι που ώθησαν τον αείμνηστο Άκη Κλεάνθους να οραματιστεί την δημιουργία Πολιτιστικού Χωριού, όπως η μακραίωνη ιστορία της Λέμπας, η ύπαρξη του αρχαιολογικού χώρου και το γεγονός ότι από τον 13ο αιώνα μ.Χ η Λέμπα ήταν και το πρώτο κέντρο παραγωγής εμφιαλωμένη κεραμικής και αυτός είναι και ο λόγος που στο κολλέγιο έχει δημιουργηθεί και τμήμα αγγειοπλαστικής, που θα είναι το πρώτο που θα λειτουργήσει στην Κύπρο μετά το 1974.
Από το 20ο6 βέβαια που αναπτύχθηκε το όραμα του Άκη Κλεάνθους, έπρεπε να φτάσουμε στο 2008 για να ληφθεί απόφαση από το Υπουργικό για τη δημιουργία του Πολιτιστικού Χωριού. Από τότε υπήρξε μια μεγάλη καθυστέρηση λόγω προφανώς και της οικονομικής κρίσης και έπρεπε να φτάσουμε στο 2016 για να προκηρυχθεί ο πανευρωπαϊκός αρχιτεκτονικός διαγωνισμός ο οποίος συγκέντρωσε τεράστιο ενδιαφέρον με σαράντα πέντε συμμετοχές.
Η συνέχεια είναι γνωστή.
Στην κοινότητα ελπίζουν ότι δεν θα υπάρξουν περαιτέρω καθυστερήσεις και τον Μάρτιο θα προκηρυχτεί ο διαγωνισμό εκδήλωσης ενδιαφέροντος για την αξιοποίηση των υποδομών για τον οποίο υπάρχει ενδιαφέρον από δημόσια και ιδιωτικά πανεπιστήμια της Κύπρου καθώς και άλλους φορείς.