Οι πρώτοι vegans στην ιστορία δεν εμφανίστηκαν όπως την σημερινή έννοια του όρου “vegan”, αλλά η φιλοσοφία που συνδέεται με τον βιγκανισμό έχει ρίζες σε αρχαίους πολιτισμούς.
Η αρχή της ιδέας του να αποφεύγονται τα προϊόντα από ζώα (ιδίως η διατροφή χωρίς κρέας) μπορεί να ανιχνευθεί σε διάφορες αρχαίες θρησκείες και φιλοσοφίες, όπως στην Ινδία και την Ελλάδα, όπου υπήρχαν άνθρωποι που απέφευγαν τη βία προς τα ζώα και τήρησαν φυτοφαγικές δίαιτες για λόγους πνευματικούς ή ηθικούς.
Ωστόσο, η λέξη “vegan” (που προέρχεται από το αγγλικό “vegetarian”) και η ιδέα του βιγκανισμού εμφανίστηκε επίσημα το 1944, όταν ο Donald Watson και άλλοι ιδρυτές ίδρυσαν την Vegan Society στο Ηνωμένο Βασίλειο. Ο Watson, με βοήθεια της κοινότητας, δημιούργησε τον όρο “vegan” για να περιγράψει τους ανθρώπους που απέφευγαν όχι μόνο το κρέας, άλλα ζωικά προϊόντα, για ηθικούς, περιβαλλοντικούς ή υγειονομικούς λόγους.
Έτσι, ο σύγχρονος βιγκανισμός αναπτύχθηκε και ορίστηκε ως κίνημα τον 20ο αιώνα, αν και οι βασικές του αξίες υπήρχαν σε διάφορες μορφές κατά τη διάρκεια της ιστορίας.
Η έννοια την Παλαιολιθική Εποχή
Η έννοια του βιγκανισμού την γνωρίζουμε σήμερα δεν υπήρχε στην Παλαιολιθική Εποχή. Ωστόσο, η διατροφή και ο τρόπος ζωής των ανθρώπων εκείνη την εποχή θα μπορούσαν να σχετίζονται με έναν αυστηρό βιγκανισμό.
Οι άνθρωποι της Παλαιολιθικής Εποχής, ακολουθούσαν ένα διατροφικό μοντέλο που είχε ως κύριο στόχο την επιβίωση. Η διατροφή τους ήταν διαφορετική ανάλογα με την περιοχή και τη διαθέσιμη τροφή, αλλά γενικά δεν υπήρχε η έννοια της ηθικής ή φιλοσοφικής επιλογής διατροφής, όπως συμβαίνει σήμερα με τον βιγκανισμό.
Ωστόσο, υπάρχουν ενδείξεις ότι κάποια πρώιμα ανθρώπινα είδη (όπως οι Homo habilis ή Homo erectus) μπορεί να είχαν πιο φυτοφαγική διατροφή σε ορισμένα μέρη του κόσμου, κυρίως λόγω της περιορισμένης προσβασιμότητας σε κρέας ή άλλες ζωικές τροφές. Αλλά αυτό δεν ήταν επιλογή για λόγους ηθικής ή φιλοσοφίας, αλλά συνθηκών του περιβάλλοντος και των φυσικών πόρων που ήταν διαθέσιμοι.
Ο βιγκανισμός στο σήμερα
Ο βιγκανισμός έχει εξελιχθεί σε έναν παγκόσμιο κοινωνικό και διατροφικό κίνημα, το οποίο ενσωματώνει ηθικές, περιβαλλοντικές, υγειονομικές και κοινωνικές πτυχές. Οι άνθρωποι που ακολουθούν τον βιγκανισμό αποφεύγουν τη χρήση και κατανάλωση προϊόντων που προέρχονται από ζώα, όπως κρέας, γάλα, αυγά, μέλι, και προϊόντα που περιέχουν ζωικές ουσίες (π.χ. τζελ, λανολίνη, κερί μέλισσας).
Οι κύριοι λόγοι για τους οποίους οι άνθρωποι επιλέγουν να γίνουν βίγκαν περιλαμβάνουν ηθικούς, περιβαλλοντικούς και κοινωνικούς λόγους.
Αυτές οι αρχές έχουν οδηγήσει στη δημιουργία μιας ευρείας βιομηχανίας βιγκανικών προϊόντων, συμπεριλαμβανομένων τροφίμων, καλλυντικών, ρούχων και άλλων αγαθών. Σήμερα, είναι πολύ πιο εύκολο να υιοθετήσει κάποιος έναν βιγκανικό τρόπο ζωής, καθώς υπάρχουν πολλές επιλογές σε καταστήματα και εστιατόρια που καλύπτουν τις ανάγκες τους.
Επιπλέον, η κοινωνική αντίληψη για τον βιγκανισμό έχει αλλάξει και συνεχίζει να εξελίσσεται. Αν και στην αρχή υπήρξε μια στερεοτυπική και αρνητική εικόνα για τους βίγκαν, σήμερα η υιοθέτηση του βιγκανισμού αυξάνεται, και περισσότερα άτομα, είτε για ηθικούς είτε για υγειονομικούς λόγους, επιλέγουν να στραφούν προς μια φυτική διατροφή.