Σαν χθες 26 Φεβρουαρίου του 1938, γεννιέται στην Τσάδα της Πάφου ο εμβληματικός μας ήρωας, ο Αιώνιος Έφηβος, Ευαγόρας Παλληκαρίδης.
Ο Ευαγόρας Παλληκαρίδης (Τσάδα Πάφου, 26 Φεβρουαρίου 1938 – Λευκωσία, 14 Μαρτίου 1957) ήταν Ελληνοκύπριος αγωνιστής της Ε.Ο.Κ.Α., ήρωας της Κύπρου και ποιητής. Για τη δράση του συνελήφθη από τις βρετανικές δυνάμεις και εκτελέστηκε διά απαγχονισμού.
Ο Ευαγόρας Παλλικαρίδης ήταν ένας από τους πιο νεαρούς ήρωες του αγώνα της ΕΟΚΑ για την ανεξαρτησία της Κύπρου από τη βρετανική αποικιοκρατία. Γεννήθηκε σε μια εποχή που η Κύπρος βίωνε έντονα την καταπίεση από την αποικιακή εξουσία.
Η συμβολή του στον αγώνα υπήρξε ιδιαίτερα σημαντική, αν και η ζωή του ήταν πολύ σύντομη. Εντάχθηκε στην ΕΟΚΑ και ανέλαβε δράση σε διάφορες περιοχές του νησιού, συμμετέχοντας σε αντάρτικες ενέργειες κατά των βρετανικών στρατευμάτων και της αποικιοκρατικής διοίκησης. Η γενναιότητά του και η αποφασιστικότητά του να αγωνιστεί για την ελευθερία της Κύπρου, παρά την ηλικία του, τον κατέστησαν σύμβολο για την κυπριακή αντίσταση.
Ένταξη του στην ΕΟΚΑ
Σε ηλικία 17 χρόνων, ο Ευαγόρας Παλληκαρίδης εγκατέλειψε το σχολείο και εντάχθηκε στις αντάρτικες ομάδες της ΕΟΚΑ. Στις 17 Νοεμβρίου 1955 οι μαθητές του Γυμνασίου συγκεντρώθηκαν και προετοίμαζαν μια διαδήλωση από τις γνωστές που οργάνωνε η ΑΝΕ (Άλκιμος Νεολαία ΕΟΚΑ) ως αντιπερισπασμό. Οι στρατιώτες είχαν διαταγή να πυροβολήσουν αδιάκριτα τους διαδηλωτές. Ο Ευαγόρας συλλαμβάνεται και οδηγείται στο δικαστήριο με την κατηγορία ότι συμμετείχε παράνομα σε οχλαγωγίες. Ο Ευαγόρας δεν παραδέχτηκε την κατηγορία και η δίκη αναβλήθηκε για τις 6 Δεκεμβρίου. Ήταν η αρχή του τέλους. Μια μέρα πριν τη δίκη, μπαίνει κρυφά στο σχολείο και αφήνει στην έδρα ένα σημείωμα:
Παλιοί συμμαθηταί,
Αυτή την ώρα κάποιος λείπει ανάμεσά σας, κάποιος που φεύγει αναζητώντας λίγο ελεύθερο αέρα, κάποιος που μπορεί να μη τον ξαναδείτε παρά μόνο νεκρό. Μην κλάψετε στον τάφο του, Δεν κάνει να τον κλαίτε. Λίγα λουλούδια του Μαγιού σκορπάτε του στον τάφο. Του φτάνει αυτό ΜΟΝΑΧΑ.
Θα πάρω μιαν ανηφοριά θα πάρω μονοπάτια
να βρω τα σκαλοπάτια που παν στη Λευτεριά.
Θ΄ αφήσω αδέλφια συγγενείς, τη μάνα, τον πατέρα
μεσ΄ τα λαγκάδια πέρα και στις βουνοπλαγιές.
Ψάχνοντας για τη Λευτεριά θα ΄χω παρέα μόνη
κατάλευκο το χιόνι, βουνά και ρεματιές.
Τώρα κι αν είναι χειμωνιά, θα ΄ρθει το καλοκαίρι
Τη Λευτεριά να φέρει σε πόλεις και χωριά.
Θα πάρω μιαν ανηφοριά θα πάρω μονοπάτια
να βρω τα σκαλοπάτια που παν στη Λευτεριά.
Τα σκαλοπάτια θ΄ ανεβώ, θα μπω σ΄ ενα παλάτι,
το ξέρω θαν απάτη, δεν θαν αληθινό.
Μεσ΄ το παλάτι θα γυρνώ ώσπου να βρω τον θρόνο,
βασίλισσα μια μόνο να κάθεται σ΄ αυτό.
Κόρη πανώρια θα της πω, άνοιξε τα φτερά σου
και πάρε με κοντά σου, μονάχα αυτό ζητώ.
Γειά σας παλιοί συμμαθηταί. Τα τελευταία λόγια τα γράφω σήμερα για σας. Κι όποιος θελήσει για να βρει ένα χαμένο αδελφό, ένα παλιό του φίλο, ας πάρει μιαν ανηφοριά ας πάρει μονοπάτια να βρει τα σκαλοπάτια που παν στη Λευτεριά. Με την ελευθερία μαζί, μπορεί να βρει και μένα. Αν ζω, θα μ΄ βρει εκεί.
Ευαγόρας Παλληκαρίδης
Το 1957, ο Ευαγόρας Παλλικαρίδης συνελήφθη από τους Βρετανούς και, παρά τις προσπάθειες να τον τρομοκρατήσουν με βασανιστήρια, δεν υπέκυψε. Ο ίδιος παρέμεινε πιστός στις ιδέες του και στις αρχές του αγώνα. Τον Μάρτιο του 1957, εκτελέστηκε από τους Βρετανούς σε ηλικία μόλις 18 ετών, παρά την παγκόσμια κατακραυγή για την εκτέλεσή του.
Η θυσία του Ευαγόρα Παλλικαρίδη είναι μια από τις πιο τραγικές και ταυτόχρονα ηρωικές στιγμές του αγώνα της ΕΟΚΑ. Η ζωή του και η θυσία του αποτελούν για τους Κυπρίους σύμβολο του αγώνα για την ελευθερία και της υπεράσπισης της εθνικής τους ταυτότητας. Το πρόσωπό του και η ιστορία του παραμένουν ζωντανά στη συλλογική μνήμη του κυπριακού λαού, και είναι τιμημένος ως ήρωας της πατρίδας.