Ο αγωνιστής πρόεδρος της Οργάνωσης Αντιστασιακών Πάφου, μιλά στον Αδέσμευτο για όλα εκείνα που τον πληγώνουν ακόμα εξιστορώντας όσα βίωσε σε Τουρκοανταρσία, πραξικόπημα και εισβολή…
Μέχρι τη τελευταία στιγμή της ζωής μου θέλω να μπορώ να προσφερθώ στα κοινά και στην πατρίδα μου τονίζει στη συνέντευξη του στον Αδέσμευτο ο αγωνιστής και Πρόεδρος οργάνωσης αντιστασιακών Πάφου, εκπαιδευτικός και χοροδιδάσκαλος Ανδρέας Θεοδώρου. Αναπολεί τα παιδικά του χρόνια στη Χούλου, θυμάται τα τραγικά γεγονότα του 1974 και δηλώνει ότι «Αν αγωνίζεσαι για την πατρίδα σου και θέλεις να πληρωθείς τότε δεν είσαι αγωνιστής ,είσαι πληρωμένος μισθοφόρος»…
-Ποιες οι θύμισες από τα παιδικά σας χρόνια στη Χούλου, το Δημοτικό σχολείο και τη ζωή στην κοινότητα;
Κατάγομαι από αγροτική οικογένεια, μέσης οικονομικής τάξης. Ο πατέρας μου Κωσταντίνος Μακρής καταγόταν από τη Γαλαταριά της Πάφου και παντρεύτηκε τη μητέρα μου Αθηνά Θεοδούλου στη Χούλου. Ήμουν ο πρωτότοκος γιος της οικογένειας, στην συνέχεια η μητέρα μου γέννησε ακόμα δυο κορίτσια τα οποία λόγω της ανεπάρκειας ιατρικής φροντίδας της τότε εποχές πέθαναν, ενώ τρία χρόνια μετά τη γεννήθηκε και ο αδελφός μου Κυριάκος ο οποίος σκοτώθηκε στις μάχες της Πάφου στις 2 Φεβρουαρίου του 1964. Τα πρώτα χρόνια της ζωής μου αν και ήταν δύσκολα, ήταν πολύ γλυκά και νοσταλγικά. Υπήρχε φτώχια και ανέχεια όμως υπήρχε ευτυχία. Φοίτησα στο δημοτικό σχολείο στη Χούλου και ταυτόχρονα βοηθούσαμε τους γονείς μας στις γεωργικές τους εργασίες στη σπορά, το θερισμό ,στο κουβάλημα των δεματιών στο αλώνι αλλα και στο αλώνισμα με τη βουκάνη, στο ανέμισμα για να ξεχωρίσει το στάρι από το άχυρο. Στις ελεύθερες μας ώρες βόσκαμε και τις κατσίκες που η κάθε οικογένεια είχε στην αυλή της για την παρασκευή χαλουμιών. Ήταν δύσκολα χρόνια, όμορφα και ξέγνοιαστα.
-Γιατί αποφασίσατε να γίνεται δάσκαλος; Ήταν απόφαση δική σας;
Μετά τη φοίτηση μου στο Δημοτικό σχολείο της Χούλου, φοίτησα στο Ελληνικό Γυμνάσιο Πάφου όπου και το τελείωσα με βαθμό-άριστα-και παραμονές της τελετής επίδοσης των απολυτήριων κυκλοφορούσε στους κύκλους των τελειόφοιτων μαθητών και των εκπαιδευτικών ότι θα έπαιρνα και το σχετικό βραβείο ωστόσο την παραμονή το σκηνικό άλλαξε και το βραβείο θα διδόταν σε κάποιο άλλο και σε εμένα θα διδόταν ο έπαινος και λόγω αυτού του γεγονότος δεν πήγα ούτε στην τελετή. Αν και είχα κλίση προς τις θετικές επιστήμες, η φτώχεια των δικών μου με οδήγησε στο να παρακαθήσω σε εξετάσεις για εισαγωγή στην Παιδαγωγική Ακαδημία Κύπρου όπου και ανάμεσα στους 1440 υποψήφιους της τότε εποχής είχα καταταγεί τρίτος και εξασφάλισα μάλιστα ολική υποτροφία και για τα δυο χρόνια της φοίτησης μου στην ακαδημία.
-Πού πρωτοδιοριστήκατε;
Την 1η Σεπτεμβρίου 1963 διορίστηκα δάσκαλος στο Πισσούρι όπου ήρθε και ο αδερφός μου ο Κυριάκος-μαθητευόμενος ράφτης για να συνεχίσει τη ραπτική του μαθήτευση. Επειδή το Πισσούρι περιστοιχιζόταν από Τουρκοκυπριακά Χωριά οργανώθηκαν ένοπλες ομάδες για αντιμετώπιση της κατάστασης και ορίστηκα υπεύθυνος των ομάδων αφού κατά τη φοίτηση μου στην ακαδημία συμμετείχαν σε στρατιωτική εκπαίδευση. Δυστυχώς τον Φλεβάρη του 1964 μετά το ξέσπασμα της Τουρκοανταρσίας ο αδερφός μου μετέβει στην Πάφο μαζί με άλλους συναγωνιστές χωρίς να με ενημερώσουν για να παραλάβουν στρατιωτικό ρουχισμό και δυστυχώς σκοτώθηκε στις μάχες στις 2 Φεβρουαρίου του 1964. Εδώ θέλω να πω ότι δέκα περίπου ημέρες μετά το θάνατο του αδερφού μου, σε κάποια από τις ομάδες επιτήρησης που ήμουν υπεύθυνος, έπιασαν ομήρους τον Ππασιά της Αυδήμου μαζί με κάποιο τούρκο στρατιώτη και τους έφεραν μπροστά μου για να πάρω εκδίκηση για τον αδερφό μου, τότε εγώ τους είπα ότι όποιος τους πειράξει θα έχει να κάνει μαζί μου…
-Ποια ήταν τα συναισθήματα σας όταν έφεραν μπροστά σας τους δολοφόνους του αδερφού σας;
Πάντα αγαπούσα την πατρίδα μου και ήθελα να προσφέρω ότι μπορούσα για να βοηθήσω όμως την ίδια στιγμή δεν μπορούσα να φανταστώ τον εαυτό μου να γίνεται δολοφόνος.
-Ποια ήταν η κατάσταση στην Πάφο τότε;
Η κατάσταση ήταν έκρυθμη. Είχαμε πληροφορίες ότι οι τούρκοι ξεκίνησαν να προετοιμάζονται για τραμπουκισμούς άρα και η δική μας πλευρά έπρεπε να προετοιμαστεί. Μετά τις μάχες της Τηλλυρίας το 1964 -65 οργανωθήκαμε στην Ένωση Αγωνιστών με Γενικό Γραμματέα και υπεύθυνο τον Μίκη Τεμβριώτη. Δυστυχώς το σαράκι της διχόνοιας παρυσέφρυσε και σε αυτή τη περίπτωση και γύρω στο 67 διασπαστήκαμε και κάποιοι έφυγαν και ιδρύσαν τον σύνδεσμο Αγωνιστών που ήταν Γριβικοί.
-Πού σας βρήκε η εκδήλωση του πραξικοπήματος και πως οργανώθηκε η αντίσταση στην Πάφο;
Όταν εκδηλώθηκε το πραξικόπημα το πρωί της 14ης Ιουλίου και επειδή η Πάφος ήταν πολύ καλά οργανωμένη μέσω της ένωσης αγωνιστών με αρχηγό τον Μίκη Τεμπριώτη, μέσα σε χρόνο ρεκόρ είχαμε εξουδετερώσει όλα τα στρατόπεδα και συλλάβαμε όλους τους αξιωματικούς. Η μόνη περίπτωση που αντιστεκόταν και δεν παραδιδόταν ήταν το ΚΕΝ Γεροσκήπου με διοικητή τον Κατερινάκη ο όποιος και τελικά παραδόθηκε.
Μετά την παράδοση όλων των στρατοπέδων αυθόρμητα ο κόσμος συγκεντρώθηκε πήρε όπλα και σχηματίστηκε μια τεράστια φάλαγγα για να μεταβεί στη Λευκωσία για να προστατεύσει τη Δημοκρατία και τον Μακάριο. Η φάλαγγα καθηλώθηκε στην Λεμεσό μέχρι το βράδυ της Δευτέρας όμως δεν χρειάστηκε να προχωρήσει γιατί ήδη ο Μακάριος είχε έρθει στην Πάφο. Εμείς σαν Ένωση Αγωνιστών είχαμε πάρει απόφαση ότι δεν θα παραδοθούμε για αυτό και βγήκαμε στα βουνά αφού ήταν αυτονόητο ότι θα γινόταν εισβολή της Τουρκίας.
Όταν ανέλαβε την προεδρία ο Γλαύκος Κληρίδης και εξήγγειλε για όλους αμνηστία επιστρέψαμε για να πολεμήσουμε τον εχθρό. Τις πρώτες μέρες συνέλαβαν ορισμένους και εμένα με είχαν εγκλωβίσει στο παλιό κτηνιατρείο. Στις αρχές Αυγούστου μας συνέλαβαν όλους και μας έκλεισαν στα κελιά της αστυνομικής διεύθυνσης Πάφου. Κάποιοι που δεν θα ονοματίσω είχαν τη φαεινή ιδέα να μας βάλουν ανά τέσσερις σε δυο λαντρόβερ για να μας πάρουν δήθεν στις κεντρικές φυλακές και μεσοστρατίς θα μας σκότωναν και θα διέδιδαν ότι Μακαριακές δυνάμεις έστησαν ενέδρα για να μας απελευθερώσουν και σκοτωθήκαμε στην ανταλλαγή των πυρών. Ευτυχώς αντέδρασαν κάποιοι από τους ΕΟΚΑβητατζήδες και τους απέτρεψαν.
-Αργότερα συναντήσατε κάποιους από αυτούς που σας συνέλαβαν, μιλήσατε σας ζήτησε κάποιος συγνώμη…
Το συγνώμη δε το άκουσα από κανένα, κάποιοι είπαν ότι εάν χρειαζόταν θα το ξανακάνανε…
-Κατά τη διάρκεια της κράτησης σας κακοποίησαν;
Όχι δεν μας κακοποίησαν ούτε και προέβησαν σε καμία ενέργεια ενάντια στη φυσική μας κατάσταση και τη ψυχική μας ηρεμία απλά μας είχαν απομονώσει.
-Τι έμεινε στη μνήμη σας από εκείνα τα γεγονότα;
Ένα πράγμα το οποίο θα μου μείνει μέχρι να πεθαίνω με όλα όσα έχουν γίνει και με το αποτέλεσμα για την Κύπρο, σε αυτό τον τόπο έχει επιτελεστεί ένα έγκλημα χωρίς προηγούμενο στην Παγκόσμια ιστορία και για αυτό το έγκλημα και την προδοσία υπάρχουν ένοχοι και συνένοχοι υπεύθυνοι και συνυπεύθυνοι με τα αποτελέσματα αυτής της τραγωδίας να τα βιώνουμε μέχρι σήμερα…
-Πως σχολιάζετε την πρόσφατη απόφαση να δοθεί ένα μικρό επίδομα σε όσους πολέμησαν το 1974;
Πολύ καθυστερημένα και τσιγκούνικα. Εγώ είμαι εξ εκείνους που κατ’ επανάληψη το είπα και το ξαναλέω «Αν αγωνίζεσαι για την πατρίδα σου και θέλεις να πληρωθείς τότε δεν είσαι αγωνιστής, είσαι πληρωμένος μισθοφόρος» και στη ζωή μου δεν επεδίωξα ποτέ να γίνω πληρωμένος μισθοφόρος. Εγώ υπήρξα δημόσιος υπάλληλος και έχω μια καλή σύνταξη όμως υπάρχουν άνθρωποι που έχουν προφέρει πολλά και δεν έχουν υπό την κεφαλή κλίνη…
-Υπάρχουν πράγματα της καθημερινότητας που σας ενοχλούν σας στεναχωρούν και σας θυμώνουν;
Από τη στιγμή που έχει καταστεί απόλυτος θεός η ύλη και έχουν εξανεμισθεί οι αρχές, αξίες και ιδανικά με αποτέλεσμα να έχουν κυρίαρχη θέση στη ζωή μας η φαυλότητα, η υποκρισία, το ψεύδος, η δολιότητα, η κακοήθεια η παλιανθρωπιά και η ρουφιανιά, δεν μπορεί κανείς που σέβεται τον εαυτό του και τους συνανθρώπους του να νιώθει ευτυχής. Ναι, όλο αυτό το σκηνικό με ενοχλεί με αηδιάζει και με θλίβει αφάνταστα. Βλέποντας τέτοια διαφθορά και τέτοια σήψη σε μια ημικατεχόμενη πατρίδα, η οποία ανά πάσα στιγμή βρίσκεται σε κίνδυνο αφανισμού, κάθε άλλο παρά ευτυχισμένος μπορεί να είσαι.
-Έχετε κάνει λάθη στη ζωή σας, τα οποία είναι πιθανό να έχουν ενοχλήσει, στεναχωρήσει ή και βλάψει άλλους ανθρώπους;
Από αμέλεια, αφέλεια, αβλεψία απροσεξία, βλακεία ή ακόμα και ηλιθιότητα, έχω διαπράξει πολλά σφάλματα και ενδεχομένως να έχω στεναχωρήσει ανθρώπους. Ποτέ όμως σκόπιμα και από πρόθεση και για αυτό μάρτυρας μου ο Θεός. Αντίθετα σε όλη τη διάρκεια της πορείας μου στη ζωή και αν θέλετε αυτό αποτελεί και κατάθεση ψυχής όσο μου επιτρέπουν οι δυνάμεις και οι δυνατότητες μου προσπαθούσα να προσφέρω στους συνανθρώπους μου, ιδιαίτερα στους νέους και αυτό με γέμιζε χαρά και ικανοποίηση.
-Με λίγα λόγια πως θα σκιαγραφούσατε τον χαρακτήρα σας ως άνθρωπος;
Όντας λάτρης του αρχαίου Ελληνικού Πνεύματος και του τρόπου σκέψης των μεγάλων της διανόησης, από τα πολύ πρώιμα νεανικά μου χρόνια έχω διαμορφώσει ένα δικό μου τρόπο σκέψης, ενέργειας συμπεριφοράς και δράσης ο οποίος εμπερικλείεται στις πιο κάτω λίγες αράδες που αποτελεί για μένα βίωμα και πράξη ζωής: «Ότι κάνω, το κάνω σύμφωνα με τη συνείδηση μου και τη θεϊκή βούληση και όχι σύμφωνα με τις επιθυμίες των άλλων ανθρώπων και αν θα με κρίνει κάποτε κάποιος θα είναι η συνείδηση μου και ο Θεός και όχι οι άλλοι άνθρωποι». Τούτο αποτελεί το επιστέγασμα και την κορωνίδα ολόκληρου του είναι μου. «Ότι και αν γίνεις στη ζωή, όσο ψηλά και αν φτάσεις να παραμείνεις πρώτα και πάνω απ΄ όλα ΑΝΘΡΩΠΟΣ και να θυμάσαι ότι ΤΑ ΑΔΙΚΑ ΟΥΚ ΕΥΛΟΓΟΥΝΤΑΙ».