Πρωτοβουλίες και δράσεις για να διασωθεί η παραδοσιακή τεχνική για τα Φυθκιώτικα υφαντά αναλαμβάνει η Εταιρία Τουριστικής Ανάπτυξης και Προβολής Περιφέρειας Πάφου ΕΤΑΠ.
Στο πλαίσιο συμμετοχής της ΕΤΑΠ στο πρόγραμμα Αγροτικής Aνάπτυξης LEADER – Δράσεις Συνεργασίας που στόχο έχει την υλοποίηση δράσεων για ανάδειξη και προβολή των παραδοσιακών τεχνών και επαγγελμάτων της Παφίτικης Υπαίθρου, στις 24 και 25 Φεβρουαρίου, διοργανώθηκαν με μεγάλη επιτυχία εκπαιδευτικά εργαστήρια στα χωριά Δρούσεια και Φύτη.
Το Σάββατο 24/02 πραγματοποιήθηκαν εκπαιδευτικά εργαστήρια Αγγειοπλαστικής στο Μουσείο Αγροτικής Ζωής Ακάμα στη Δρούσεια, ενώ την Κυριακή 25/02 εργαστήρια Φυθκιώτικου Υφαντού στο Μουσείο Φυθκιώτικου Υφαντού στη Φύτη.
Οι αριθμοί συμμετοχής ξεπέρασαν και τα πιο αισιόδοξα σενάρια αφού σε κάθε εργαστήρι συμμετείχαν πέραν των 20 συμμετεχόντων. Τα εργαστήρια απευθύνονταν σε οποιονδήποτε ενδιαφέρεται και επιθυμεί να γνωρίσει τις πιο πάνω παραδοσιακές τέχνες, να αναπτύξει το δημιουργικό του ταλέντο και με την καθοδήγηση των εκπαιδευτών να έχει τη δυνατότητα να καταπιαστεί με τις τέχνες αυτές σε πρακτικό επίπεδο. Με αυτή την αφορμή η ΕΤΑΠ Πάφου κρούει των κώδωνα του κινδύνου για τον πλήρη αφανισμό αρκετών παραδοσιακών επαγγελμάτων ή και πολιτιστικής κληρονομιάς αφού πλέον οι πλείστοι χειροτέχνες είναι σε προχωρημένη ηλικία και η πολιτεία δεν έχει εξεύρει ακόμη λύσεις για την συνέχιση αυτών των μορφών πολιτισμού στις νεότερες γενιές.
Τα Φυθκιώτικα
Το συγκεκριμένο είδος υφαντού αναπτύχθηκε στην επαρχία Πάφου, με κεντρικό χωριό τη Φύτη, το κυριότερο κέντρο υφαντικής της επαρχίας, απ’ όπου πήρε και το όνομα του το υφαντό. Μέχρι το 1970 ύφαιναν και στα γειτονικά χωριά Λάσα, Σίμου, Δρύμου, Δρυνιά, Γιόλου, Στατό, Χούλου, Πολέμι, Άγιο Δημητριανό και αλλού.
Σήμερα το Φυθκιώτικο συνεχίζεται κυρίως από τις λιγοστές Φυτιώτισσες που ζουν στην κοινότητα της Φύτης και από γυναίκες που μετοίκησαν μετά τον γάμο τους ή για άλλους λόγους στη Λευκωσία και την Πάφο.
Το Φυθκιώτικο αποτελεί ένα από τα πιο σημαντικά κεντήματα του αργαλειού της κυπριακής υπαίθρου. Κύριο χαρακτηριστικό των υφαντών αυτών είναι ότι η υφάντρα δημιουργεί ανάγλυφα χρωματιστά σχέδια σε ποικίλα γεωμετρικά μοτίβα, περνώντας τα νήματα με τα δάκτυλα της ή με το μακούτζιν (σαΐττα).
Τα διακοσμητικά θέματα δημιουργούνται με τη μετρημένη εναλλαγή, σύμφωνα με το σχέδιο, χρωματιστών δεσμών κλωστών. Η υφάντρα χρησιμοποιεί ειδικό παραδοσιακό αργαλειό, τον οποίο κατασκεύαζαν μάστορες της περιοχής.
Τα έργα που φιλοτεχνούσαν οι υφάντρες ονομάζονταν πλουμιστά της βούφας και τα σχέδια τους πλουμιά. Τα μοτίβα που δημιουργούνται στον αργαλειό θυμίζουν μοτίβα της αρχαίας κυπριακής αγγειοπλαστικής αλλά τα ονόματα που τους έδιναν σχετίζονταν με αντικείμενα και παραστάσεις της καθημερινής ζωής των κατοίκων όπως: οι φοινικούδες, τα ανθρωπούδκια, οι κορούες, το παπούτσι του δασκάλου, τα σταυρούθκια και άλλα. Στο τέλος κάθε πλουμιού υπήρχαν τα κρόσια με τα φλοκκούθκια, άσπρα ή χρωματιστά, που δένονταν στο χέρι.