Η Παγκόσμια Ημέρα Καταναλωτή γιορτάζεται από το 1983, στις 15 Μαρτίου, με απόφαση του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών, εις ανάμνηση μιας ομιλίας του Αμερικανού προέδρου Τζον Κένεντι στο Κογκρέσο, που έθεσε τις βάσεις του καταναλωτικού κινήματος.
Οι καταναλωτές, σύμφωνα με τον Τζον Κένεντι, αποτελούν ίσως τη μεγαλύτερη οικονομική μονάδα η οποία επηρεάζει, αλλά και επηρεάζεται σχεδόν από κάθε δημόσια ή ιδιωτική οικονομική απόφαση. O ρόλος συνεπώς του καταναλωτή στην ελεύθερη οικονομία είναι καθοριστικός. Ο κάθε καταναλωτής, μπορεί να επηρεάσει τις τιμές, την ποιότητα, τους όρους και το περιβάλλον αγοράς, κάθε φορά που επιλέγει ένα προϊόν ή υπηρεσία αντί για ένα άλλο. Η επιλογή για ένα συγκεκριμένο προϊόν ή υπηρεσία, είναι ψήφος προς αυτό το προϊόν ή πωλητή, αντί των ανταγωνιστών του. Η συλλογική δε συμπεριφορά των καταναλωτών καθορίζει ποια προϊόντα θα παραμείνουν στην αγορά και διαμορφώνει τις συνθήκες της αγοράς (απαιτήσεις των καταναλωτών). Κατά συνέπεια, τα ηνία της ελεύθερης αγοράς βρίσκονται στα χέρια του καταναλωτή, ο οποίος έχει υποχρέωση να καταναλώνει με σύνεση, να ξέρει να επιλέγει και να ξέρει να απορρίπτει.
Αποτελεί διαχρονική προτεραιότητα της Υπηρεσίας Προστασίας Καταναλωτή η αποτελεσματική θωράκιση και προστασία των καταναλωτών, υιοθετώντας κανόνες και διαδικασίες, που οικοδομούν και ενισχύουν την εμπιστοσύνη τους. Σε ευρωπαϊκό επίπεδο, οι τρέχουσες προτεραιότητες καθορίζονται στο ευρωπαϊκό θεματολόγιο για τους καταναλωτές, το οποίο έχει ως στόχο να θέσει τα συμφέροντα των καταναλωτών.
Παράλληλα, η Υπηρεσία Προστασίας Καταναλωτή παροτρύνει τους Κύπριους καταναλωτές να γνωρίζουν και να διεκδικούν τα δικαιώματα τους.
Ο δεκάλογος των βασικών καταναλωτικών δικαιωμάτων, όπως κατοχυρώνονται από την Ευρωπαϊκή νομοθεσία:
- Ορθή ενημέρωση
- Συμβάσεις χωρίς καταχρηστικούς όρους
- Παροχή νόμιμης εγγύησης
- Αντικατάσταση, επιδιόρθωση, μείωση του τιμήματος ή και επιστροφή χρημάτων
- Υπαναχώρηση εντός 14 ημερολογιακών ημερών
- Αποζημίωση σε περιπτώσεις πρόκλησης ζημιάς από ελαττωματικά προϊόντα
- Ειλικρινείς διαφημίσεις
- Διαφύλαξη των προσωπικών δεδομένων
- Εναλλακτική επίλυση των καταναλωτικών διαφορών
- Βοήθεια για τις διασυνοριακές αγορές